تهویه صنعتی

تهویه صنعتی یکی از شاخه های ایمنی صنعتی است که تیم مهندسی بیست در آن فعالیت دارد که شامل طراحی ، ساخت و اجرای سامانه های تهویه صنعتی می باشد.
در زمینه مهندسی تهویه (Ventilation engineering) مجمع دولتی متخصصین بهداشت صنعتی آمریکا (American Conference of Governmental Industrial Hygienists) با بیش از هشتاد سال فعالیت منبع اصلی تبیین استاندارد می باشد . سازمان ACGIH تمام مباحث مربوطه حدود تماس شغلی (TLV) را استاندارد سازی نموده و همچنین در حوزه چگونگی طراحی و ساخت تجهیزات تهویه صنعتی قوانین ، باید ها و نباید هایی را ارائه نموده است.سازمان ACGIH برای مهندسان ایمنی و بهداشت حرفه ای و مدیران دوره های آموزشی در حوزه صنعتی و غیر صنعتی برگذار می نماید.

شایان به ذکر است این سازمان هر ساله تمامی استاندارد های خود را با آخرین به روز رسانی منتشر می نماید برای کسب اطلاعات و آشنایی بیشتر به سایت رسمی این سازمان acgih.org مراجعه فرمائید. اگر شما مدیر یا صاحب کارخانه هستید و یا به عنوان مهندس ایمنی به دنبال یک سیستم مطمئن و استاندارد تهویه صنعتی هستید ، این حق طبیعی شما است که بدانید آیا سیستم تهویه مطلوب ، جوابگوی نیاز شما است ؟ و آیا این هزینه صورت گرفته باعث برگشت سرمایه می شود یا خیر ؟ حال کمی بیشتر با تهویه آشنا شوید.

انواع روش های تهویه صنعتی

1- تهویه ترقیقی

در روش تهویه ترقیقی هوا کل محیط کار عموماً توسط هواکش ها ی محوری (Axial Fan) در حال تبادل با هوای بیرون است که به دلیل مخلوط شدن حجم بالای هوا با آلاینده باعث می شود غلظت بخار ، گازی که وارد محیط کار می شود کم شود.

مزایای تهویه ترقیقی

از مزایا روش تهویه ترقیقی می توان به حذف تجهیزات کانال و اتصالات و کاهش هزینه ها و مناسب بودن برای محیط هایی که دسترسی های محدود دارند اشاره کرد. البته سامانه تهویه ترقیقی معایبی نیز دارند مثل از بین نرفتن کامل آلودگی ، عدم کارآمدی در همه صنایع و عبور آلاینده از منطقه تنفسی کارکنان . گاهی با استفاده از تهویه طبیعی یعنی با باز گذاشتن درب ها و پنجره ها و رایزر ها اقدام به تهویه ترقیقی می شود اما به دلیل عدم پیش بینی جریان هوا طبیعی این روش توصیه نمیگردد.

2- تهویه موضعی

سامانه های تهویه موضعی شامل کلاهک هایی (Hood) هستند که وظیفه جمع آوری آلودگی از منبع انتشار را به عهده دارد و در ادامه این آلایند ها توسط کانال ها (Duct) و انشعاب ها و اتصالات به بخش اصلی سیستم ، هواکش گریز از مرکز (Centrifugal Fan) که قلب سیستم تهویه صنعتی می باشد ، منتقل گردیده و از قسمت دودکش (stack) به فضای بیرون منتقل می گردد.

اما این نکته برای ما قابل اهمیت است که در کنار اهمیت بالای سلامت پرسنل برای ما ، حفظ سلامت محیط زیست بیرون محیط کار از اهداف ما می باشد لذا نمی توان هوا ی جمع آوری شده را بدون تصفیه از آلاینده در محیط رها کرد به همین منظور می بایست از تصفیه و فیلتر کننده های هوا در مجموعه سیستم تهویه استفاده نمود. انتخاب نوع تصفیه کننده هوا بسته به نوع صنعت متفاوت است .

اهمیت تهویه صنعتی

اهمیت تهویه صنعتی را با ذکر یک مثال برای شما شرح میدهم .
صاحب کارخانه ای را در نظر بگیرید که بین هزینه یا عدم هزینه در حوزه ساخت سیستم تهویه صنعتی مردد است. شاید هزینه اولیه راه اندازی سیستم تهویه بالا باشد. اما هزینه های عدم راه اندازی آن به مراتب بیشتر است.

هزینه های عدم راه اندازی سیستم تهویه صنعتی:

1- بالا رفتن آمار بیماری های شغلی ، مانند انواع بیماری های مضمن و سرطان ها و در نهات مرگ که هزینه های سرسام آور، غرامت و دیه را به صاحبان کار متحمل می نماید
2- کاهش راندمان کاری پرسنل به دلیل عدم وجود شرایط هوای مناسب کاری ، خستگی و بی حوصلگی کارگران و در نتیجه کاهش تولید و افزایش هزینه های جانبی
3- نارضایتی و شکایت همسایگان به دلیل بالا رفتن آلودگی محیط زیست و امکان پلمپ و ممنوعیت کار از جانب سازمان محیط زیست

استفاده از سیستم های تهویه صنعتی و تصفیه کننده آلاینده ها نه تنها موجب حذف شدن خطرات و هزینه های فوق می شود ، بلکه در موارد زیادی با جمع آوری ذرات و آلاینده ها به عنوان ضایعات پس از مدتی سبب سود آوری می شود . مانند ذرات ذغال و خاکستر جمع شده در غبارگیر های صنایع ذوب آهن که به عنوان ماده اولیه به سایر صنایع به فروش می رسد.

استاندارد های سازمان ACGIH در طراحی و ساخت سیستم های تهویه صنعتی تمام جوانب را پوشش می دهد مثل سرعت مناسب هوا در داخل کانال ها و کلاهک ها ، انتخاب بهترین نوع هواکش ، نحوه ورود و خروج انشعاب ها ، جنس و قطر کانال ها ، ابعاد و ظرفیت موثر تصفیه کننده ها ، اصلاح هواگذر با توجه به مشخصات سایکرومتریک محل کار و غیره، به همین سبب هر صنعت ، سیستم تهویه و تصفیه صنعتی منحصر به فرد خود را دارا می باشند که باید توسط مهندسین مشرف به استاندارد ها طراحی و ساخته گردند.