تهویه صنعتی برای سرب

تهویه صنعتی برای سرب و صنایعی که آلاینده سربی دارند بسیار اهمیت دارد. سرب به عنوان یک آلاینده خطرناک تنفسی شناخته می شود در ادامه با کاربرد ، خطرات و آسیب های سرب بر سلامت انسان و اکوسیستم آشنا می شوید و به ماهیت ، خطرات و بیماری های شغلی ذرات و فیوم سربی و همچنین به روش های تهویه و تصفیه آلاینده های شیمیایی سربی می پردازیم.

سرب چیست؟

سرب (Lead) یک فلز ، نقره ای مایل به ابی و بسیار مفید و در عین حال بسیار سمی است . اگر نگران ورود ذرات سرب از طریق تنفس به بدن انسان نبودیم ، به دلیل خواص ویژه مثل قابلیت انعطاف پذیری عالی ، مقاومت در برابر خوردگی مورد استفاده گسترده در صنعت قرار میگرفت . تنها 0.0013 درصد پوسته زمین را سرب تشکیل داده اما استخراج ان آسان و قابل دسترس است.
نماد شیمیایی سرب Pb از کلمه لاتین plumbum اقتباس گردیده است. جرم اتمی آن 207.2 گرم بر مول است نقطه جوش سرب 1740 درجه سانتیگراد و نقطه ذوب سرب 327.5 درجه سانتی گراد است و در آب نامحلول می باشد.

منابع تولید آلودگی سرب

همانطور که گفته شد سرب از طریق استخراج و گرما دادن سنگ های معدنی و ذوب آن ها و پالایش نفت خام به دست می آید. تقریباً 27 نوع ترکیب گوناگون سرب موجود است مثل مونو اکسید سرب ، سولفات سرب ، نیترات سرب ، مونوکسید سرب و غیره که تنها چهار ترکیب پایدار هستند. منابع تولید و انتشار ذرات ، غبار و فیوم سرب عبارتند از:
1- شیشه گری جهت ساخت لعاب های مقاوم به اشعه و ضد ضربه و شیشه های ضد گلوله از سرب استفاده می شود.
2- صنایع پتروشیمی هنگام پالایش نفت خام و سایر پروسه های پالایشی ذرات و فیوم سرب ایجاد می گردد.
3- کارخانه باتری سازی ماشین در تهیه ورقه های باتری از سرب و اکسید سرب استفاده می شود.
4- کشتی سازی در ساخت بدنه و قطعات با اصطحکام بالا سرب و آلیاژ سرب به کار میرود.
5- فرآیند ذوب سرب و ریخته گری شمش سرب فیوم سرب را در هوا پخش می نماید.
6- ساخت ماشین آلات ، قطعات آلیاژی مقاوم به سایش آلیاژ های سربی کاربرد دارد.

خطرات و مسمومیت های سرب برای سلامت انسان و محیط زیست

انسان از طریق منابع شغلی و محیطی در معرض خطرات و مسمومیت های سرب قرار میگیرد. این مواجهه عمدتاً از طریق
*استنشاق ذرات سرب تولید شده در صنایع و سوخت بنزین
*خوردن و آشامیدن گرد و غبار آلوده به سرب ، آب (از لوله های سرب دار) و مواد غذایی (از ظروف لعاب دار سرب یا غذای آلوده).
*جذب پوستی از طریق لوازم آرایشی سرب دار و لمس ذرات سرب
آزمایشات متعددی بر روی اکوسیستم مناطق صنعتی که با سرب سر و کار دارند یا در شهر های پر جمعیت که وسایل نقلیه از بنزین حاوی سرب استفاده می کنند صورت گرفته است . مشاهده شده داخل گیاهان و درختان ، آب های سطحی و زیر زمینی درصد قابل توجهی سرب وجود داشته است. مسلماً آب حاوی سرب به زمین های کشاورزی هدایت می شود و موجب میشود محصولات غذایی ، حیوانات دچار الودگی سربی شوند و علاوه بر آن این سموم ذخیره شده توسط تغذیه به انسان منتقل شود. علاوه بر این درصد بالای غبار سرب در اتمسفر توسط تنفس وارد بدن می شود و باعث به خطر افتادن سلامت انسان و سایر جانداران می شود.

بیماری های شغلی مواجهه با سرب

کم خونی همولیتیک ، فشار خون بالا
سرطان ریه سرطان مثانه
از دست دادن اشتها ، کاهش وزن ، سر درد ، درد شکمی
اختلال عملکرد کلیه ، از کار افتادن کلیه
خستگی ، بی خوابی ، سرگیجه ، ضعف عضلانی
آرتریت ، عقب افتاگی ذهنی روی جنین ، نقص مادر زادی ، اوتیسم ، پیش فعالی
آلرژی ، فلج ، آسیب مغزی و حتی مرگ

درمان مسمویت با سرب

در صورت بروز علائم ابتدایی با یک آزمایش خون ساده از نوک انگشتان دست می توان به غلظت و میزان مواجهه با سرب پی برد. بدن انسان سالم و بالغ می تواند به طور متوسط 0.1 میلی گرم در روز سرب را دفع کند. میزان بیشتر سرب وارد شده به بدن تا 120 میلی گرم در استخوان ها ذخیره می شود.
اولین درمان مسمومیت کارکنان با سرب حذف منشا آلودگی توسط راه اندازی یک سیستم تهویه صنعتی است. برای موارد شدید تر مسمومیت (غلظت سرب در خون بیشتر از 45 میکروگرم در دسی لیتر) از یک نوع داروی شیمی درمانی استفاده می شود تا سرب جمع شده در بدن توسط ادرار به مرور از بدن دفع شود.

انتخاب جاذب مناسب برای آلاینده سرب

اندازه فیوم سرب 0.1 تا0.7 میکرون است. اندازه ذرات غبار سرب و سایر ترکیبات سرب از 2 تا 100 میکرون می باشد به طور مثال غبار اکسید سرب در صنایع باتری سازی 12 تا 22 میکرون می باشد. از این رو یک نوع جاذب خشک برای جذب تمام اندازه های ذرات و فیوم سرب کافی نیست.
* استفاده از سیکلون یا مولتی سیکلون برای ذرات بزرگ تر از 10 میکرون می باشد .
* غبارگیر بگفیلتر با سیستم تمیز کننده هوای فشرده برای ذرات 1 تا 10 میکرون مورد استفاده قرار می گیرد.
* برای به دام انداختن ذرات 0.1 تا 0.9 میکرون که بسیار ریز هستند استفاده از فیلتر هپا ضروری است.
فیلتر هپا فیلتری است که از الیاف فایبرگلاس با ضخامت 0.5 تا 2 میکرون به صورت مشبک ساخته می شود. راندمان فیلتر هپا برا جذب سرب به سرعت جریان عبوری ، ابعاد منافذ فیبر و ضخامت فیلتر بستگی دارد. توجه داشته باشید فیلتر های هپا آلوده به سرب قابلیت شستشو ندارد و بهتر است یا با جاروبرقی تمیز شود یا پس از فرسوده شدن تعویض گردد. سیستم جاذب سه مرحله ای سیکلون ، بگفیلتر ، هپا فیلتر ذرت و فیوم سرب را با راندمان 99 درصد تصفیه می نماید.
حدود آستانه مجاز تماس افراد (TWA) برای سرب 0.05 میلی گرم بر متر مکعب می باشد.

علاوه بر اینکه وجود سیستم تهویه صنعتی برای صنایع سرب ضروری است ، پرسنل و اپراتور های فعال باید نکات ایمنی و بهداشتی در حین کار مثل پوشیدن دستکش ، عینک ، ماسک فیلتر دار و لباس کار استاندارد را رعایت کنند . کارگران در زمان تعمیرات و نگهداری تصفیه کننده ها و تعویض فیلتر های غبارگیر در معرض آلودگی سرب قرار میگیرند لذا باید تدابیر ایمنی و بهداشتی حفاظت فردی شدیداً اعمال گردد.
تیم مهندسان بیست طراح و سازنده سیستم های تهویه صنعتی و تصفیه جاذب خشک مولتی سیکلون ، غبارگیر بگفیلتر و فیلتر هپا می باشد. این سیستم ها برای خطوط ذوب سرب ، کتل های مذاب سرب ، دستگاه های اکسید کننده سرب ، فیوم جوشکاری سرب و تمام صنایعی که با آلاینده سرب در تماس اند با راندمان بالا به کار می رود. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با کارشناسان ما تماس حاصل فرمائید.