تهویه در سالن های مرغداری هوای تازه را تأمین می کند که برای حفظ زندگی طیور ضروری است. همچنین به کاهش شدید دما ، رطوبت و آلودگی هوا تا حدود مناسب برای جوجه ها و پرنده ها کمک می کند. سیستم های تهویه مرغداری و سالن پرورش طیور موجب شده که تعداد بالای پرندگان و طیور در محیط بسته امکان پذیر باشد ، بنابراین از نظر اقتصادی بسیار مهم است چرا که هزینه ساختمان های بسیار بزرگ ، هزینه تولید و کار کاهش می یابد.
سیستم تهویه گرما ، رطوبت ، گرد و غبار و بوهای اضافی سوله را از بین می برد و در عین حال باکتری های بیماری زا منتقله از طریق هوا را کم می کند. سیستم های تهویه زمستانی با طراحی مناسب با استفاده از گرمای تولید شده توسط پرندگان باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می شود. تهویه مناسب برای سالن پرورش طیور یک هنر است ، از آنجا که شرایط متغیر های مرغداری ها متفاوت هستند و نیاز به تهویه با زمان روز ، فصل ، دما ، رطوبت ، وزش باد ، سن پرندگان و تراکم جمعیت تغییر می کند. این مقاله اصول کلی تهویه مرغداری را مورد بحث قرار می دهد.
تهویه مرغداری وسالن پرورش طیور
تهویه در سالن های مرغداری هوای تازه را تأمین می کند که برای حفظ زندگی طیور ضروری است. همچنین به کاهش شدید دما ، رطوبت و آلودگی هوا تا حدود مناسب برای جوجه ها و پرنده ها کمک می کند. سیستم های تهویه مرغداری و سالن پرورش طیور موجب شده که تعداد بالای پرندگان و طیور در محیط بسته امکان پذیر باشد ، بنابراین از نظر اقتصادی بسیار مهم است چرا که هزینه ساختمان های بسیار بزرگ ، هزینه تولید و کار کاهش می یابد.
سیستم تهویه گرما ، رطوبت ، گرد و غبار و بوهای اضافی سوله را از بین می برد و در عین حال باکتری های بیماری زا منتقله از طریق هوا را کم می کند. سیستم های تهویه زمستانی با طراحی مناسب با استفاده از گرمای تولید شده توسط پرندگان باعث صرفه جویی در مصرف انرژی می شود. تهویه مناسب برای سالن پرورش طیور یک هنر است ، از آنجا که شرایط متغیر های مرغداری ها متفاوت هستند و نیاز به تهویه با زمان روز ، فصل ، دما ، رطوبت ، وزش باد ، سن پرندگان و تراکم جمعیت تغییر می کند. این مقاله اصول کلی تهویه مرغداری را مورد بحث قرار می دهد.
اصول تهویه
اگر هوای تازه در یک سوله کاملا بسته جایگزین نشود ، غلظت ترکیبات هوا تغییر می کند. غلظت دی اکسید کربن ، آمونیاک و سایر گازهای مضر به سطوح غیر قابل قبول افزایش می یابد. جدول 1 سطح بحرانی و قابل قبول برخی از گازهای مذکور را نشان می دهد. از آنجا که سیستم تهویه ، هوای تازه را در سالن رد و بدل می کند ، اکسیژن مورد نیاز برای سلامت و زنده ماندن پرندگان را وارد و گازهای مضر و بوهای نامطلوب ناشی از تنفس و تجزیه فضولات را خارج می کند.
جدول 1. سطح قابل قبول و بحرانی گاز در مرغداری ها
| گاز | نماد | غلظت بحرانی (مرگبار) | غلظت مطلوب |
| دی اکسید کربن | CO2 |
بالای 30% |
زیر 1% |
| متان | CH4 | بالای 5 % | زیر 1% |
| آمونیاک |
NH3 | بالای 500 ppm | زیر40 ppm |
| سولفید هیدروژن |
H2S | بالای 500 ppm | زیر40 ppm |
| اکسیژن | O2 | زیر 6 % | بالای 16 % |
برای از بین بردن رطوبت اضافی سوله باید از تهویه استفاده شود. تهویه مناسب باعث کاهش رطوبت نسبی ، سلامتی پرندگان می شود و از کوندانس شدن رطوبت بر روی دیوارها و سقف جلوگیری می کن. با گرم شدن هوا حجم آن منبسط می شود و می تواند رطوبت بیشتری را در خود نگه دارد. ظرفیت نگهداری رطوبت هوا با هر بار افزایش دما تقریباً 20 درجه فارنهایت ، دو برابر می شود.
فروش ویژه فیلترهای کیسه ای صنعتی با قیمت بازار
عایق بندی مرغداری
عایق به طور چشمگیری بر اتلاف گرما و کارایی سیستم تهویه تأثیر دارد. کاهش تلفات یا افزایش انتقال حرارت از طریق دیوارها و سقف ، پنجره درب ها ، صورت می گیرد. اثربخشی عایق با مقدار R آن اندازه گیری می شود. هرچه مقدار R بیشتر باشد ، عایق به طور موثر تری انتقال گرما را کاهش می دهد. عایق مطلوب برای سالن نگهداری طیور به عوامل متعددی از جمله هزینه عایق کاری به نسبت هزینه انرژی و شرایط آب و هوایی محلی بستگی دارد. به همین دلیل سطح و جنس عایق مناسب برای هر شرایط می تواند از تخته های چند لا ، پلی اتیلن ، فویل آلومینیوم ، کاغذ مخصوص ، پشم شیشه و … باشد .
انواع سیستم های تهویه مرغداری
سیستم تهویه مرغداری به طور کلی به دو نوع تقسیم می شوند:
(1) تهویه طبیعی (جریان طبیعی هوا)
(2) تهویه مکانیکی هوا (هواکش ها).
به دلیل کاربرد متفاوت این دو سیستم می توان در کنار یکدیگر وظیفه تهویه سالن و راحتی جوجه ها را فراهم کنند.
سیستم تهویه طبیعی مرغداری
یک سیستم تهویه طبیعی مناسب باید هوای کافی و توزیع مناسب هوا را در سوله را تامین کند. جهت باد ، جهت ساختمان و ویژگی های مکان غالب بودن هوا در تعیین سیستم تهویه طبیعی باید تحت نظر قرار بگیرد.
فرایند تبخیر آب توسط عبور جریان هوا ، گرمای هوا را مبادله می نماید. گرمای تبخیر آب تقریباً 1000BTU در هر پوند آب تبخیر شده می باشد. این روش عمدتاً در تابستان جهت خنک کننده برای سیستم تهویه به منظور بهبود راحتی طیور استفاده می شود.
عملی ترین روش برای محاسبه جریان هوا طبق قانون زیر است:
برای تبخیر هر 1 پوند آب و کاهش درجه حرارت به میزان 1 درجه فارنهایت از هوای بیرون ، 0.1 فوت مکعب جریان هوا در دقیقه لازم است .
اگر می توانید ، سوله مرغداری را در جهت شرقی- غربی قرار دهید. سیستم تهویه طبیعی باید در معرض باد قرار بگیرند ، بنابراین ساختمان را به جای اینکه در مکان کم ارتفاع باشد ، در یک مکان مرتفع بنا کنید. موانع بادی طبیعی یا ساخته دست بشر ، باید حداقل 100 فوت (30 متر) با جهت ورود باد غالب به ساختمان فاصله داشته باشد. بادگیرها حرکت طبیعی هوا را برای مسافت پنج تا 10 برابر ارتفاع خود کاهش می دهند.
طراحی و جزئیات ساخت مناسب تهویه طبیعی ، توزیع خوب و حرکت هوا را تضمین می کند. شیب سقف باید چهار تا پنج اینچ در هر فوت در حال افزایش باشد. هوای مرطوب گرم تولید شده توسط طیور به سمت سقف بالا می رود و شیب بیشتر سقف به خرج هوای گرم و مرطوب کمک می کند ، بنابراین هواکش ها را با فاصله 30 تا 50 فوت از سطح زمین قرار دهید. یک پنجره کوچک در بالای سوله مرغداری جهت تامین هوای تازه ضروری است . هوای ورودی میتواند وارد چیلر یا هیتر قرار گیرد و پس از معتدل شدن در هوای سوله پخش شود.
در طول تابستان ، هواکش های مرکزی تقریباً به طور مداوم استفاده می شوند. از هواکش های انتهایی بیشتر در دوره رشد پرندگان استفاده می شود. به منظور از بین بردن هوای کهنه ، بو و رطوبت ، هواکش های خروجی را در فواصل پایین دیوارهای جانبی قرار دهید. به ازای هر 30 متر طول سالن حداقل یک اگزاست فن 36 اینچی در دیواره کناری قرار دهید. این هواکش ها باید توسط ترموستات و تایمر کنترل شوند تا هوا به صورت دوره ای خارج شود.
تهویه زمستانی
سیستم های هوای سرد بسیار پیچیده تر از آب و هوای گرم هستند زیرا سوله ها برای راحتی و صرفه جویی در مصرف انرژی باید کاملاً بسته شوند. سوله های بسته ، گازها ، بو ، رطوبت و … را به دام می اندازد که برای سلامتی پرندگان باید مرتباً با آنها را خارج کرد. امروزه سیستم های اتوماتیک ایجاد شده اند که می توانند به طور خودکار شکاف ها ، پنجره ها و انواع تجهیزات را باز و بسته کنند ،که امکان تهویه دقیق مرغداری را فراهم می کنند.
تهویه تابستان
از سیستم هوای طبیعی برای شرایط آب و هوای گرم در سوله هایی با پنجره های جانبی استفاده می شود. این سیستم از اختلاف دما و حرکت طبیعی هوا برای از بین بردن گرما و رطوبت اضافی و تأمین اکسیژن استفاده می کند. تغییر شرایط محیطی در مدت زمان کوتاه باعث کاهش کارآیی این سیستم می شود. برای حفظ درجه حرارت ثابت برای ایجاد حداکثر راحتی برای پرندگان ، باید تهویه مکانیکی هوا همراه با سیستم تهویه طبیعی فراهم شود.
سیستم تهویه مکانیکی
سیستم تهویه مکانیکی برای تهویه مناسب مرغداری در تمام شرایط آب و هوایی ضروری است. سیستم تهویه مکانیکی از هواکش های برقی به عنوان اجزای اصلی برای تبادل هوای سوله استفاده می کنند.که به دو نوع فشار منفی و فشار مثبت تقسیم می شوند.
هواکش فشار منفی (اگزاست فن)
در سیستم فشار منفی ، فن ها به گونه ای مرتب شده اند که هوا را از ساختمان خارج می کنند. با این کار ، در داخل سوله خلأ جزئی یا فشار منفی ایجاد می کنند. اختلاف فشار ، هوای تازه را از طریق ورودی ها به مرغداری می کشاند. ورودی ها را به طور یکنواخت در محیط سالن توزیع کنید. مکان و اندازه هواکش ها و محل ورودی های هوا در سوله بسیار مهم است. مشخصات طراحی را از سازندگان تجهیزات و مهندسان تهویه بخواهید.
محل قرارگیری هواکش ها و ورودی های هوا بستگی به عرض ساختمان دارد. برای ساختمانهایی با عرض حداکثر 40 فوت ، هواکش ها را در یک دیوار جانبی قرار دهید. فن های موجود در دیوار جانبی مقابل باد غالب باعث کاهش فشار برگشتی به فن می شود. اگر هواکش ها به طور یکنواخت در امتداد دیوار قرار بگیرند ، تهویه بسیار بهتری ایجاد می کنند. ساختمانهایی با عرض بیش از 50 فوت نیاز به هواکش در هر دو طرف دیوار جانبی دارند.
اندازه ورودی هوا برای عملکرد صحیح سیستم تهویه بسیار مهم است. سرعت ورودی هوا باید به اندازه کافی زیاد باشد تا اطمینان حاصل شود که هوای تازه به همه قسمتهای مرکز سالن می رسد با این حال ، سرعت هوا نباید آنقدر زیاد باشد که پرندگان در معرض جریان بالای هوا قرار بگیرند. ورودی ها را در نیمه پایین سوله نصب کنید تا هوا وارد شود و به سمت سقف حرکت کند. این ترتیب باعث می شود هوای تهویه سرد با مخلوط شدن با هوای گرم موجود در مرغداری قبل از تماس با پرندگان تا حدی معتدل شود.
هواکش فشار مثبت
هواکش فشار مثبت برای هدایت هوا به داخل ساختمان و ایجاد گردش هوا استفاده می شود اختلاف فشار باعث حرکت هوا می شود ، در این حالت از طریق راه های خروجی خارج می شود. در صنعت طیور از تعدادی سیستم فشار مثبت استفاده می شود. این هواکش ها هوای گرم را به داخل هدایت و آن را با هوای داخل سوله مخلوط می کند.
مخلوط کردن هوا
عبور ساده هوا از داخل ساختمان تهویه مناسب را تضمین نمی کند. تهویه مناسب هوای تازه را به طور یکنواخت وارد می کند ، آن را به خوبی با هوای سالن مخلوط می کند.
اگر اجازه داده شود هوای قدیمی بدون جهت و سرعت به یک منطقه گرم برود ، باعث ایجاد مه و یا کندانسه شدن قطرات آب شود . هواکش ها ی مخلوط کن را در نزدیکی سقف مرکز و انتهای سوله قرار دهید تا هوا پخش و مخلوط شود. این هواکش ها هوای داخل سالن را مخلوط می کنند تا از گرم شدن هوا در نزدیکی سقف جلوگیری کنند.
مزیت مخلوط کردن و گردش دائمی هوا در مرغداری های بسته در طی زمستان ، کاهش نیازهای حرارتی اضافی و خشک نگه داشتن بستر پرندگان می باشد.
اجزای سیستم تهویه مکانیکی
یک سیستم تهویه مکانیکی دارای سه جز اصلی است:
1- هواکش های مورد نیاز برای حرکت هوا از داخل سالن
2- ورودی و خروجی هوا
3- مجموعه کنترل ها (ترموستات و تایمر) برای تنظیم عملکرد فن
هواکش ها
در انتخاب هواکش ها برای سیستم تهویه خاص ، متغیر های گسترده ای از شرایط آب و هوایی و همچنین سیستم تهویه ای که تحت آن استفاده می شوند باید در نظر گرفته شوند.
انجمن کنترل حرکت هوا (INC ) کدهای آزمایشی استاندارد و روشهایی را برای تولید کنندگان هواکش تنظیم کرده است تا از آنها در رتبه بندی عملکرد هواکش ها استفاده کنند. این رتبه بندی به خریدار اطمینان می دهد که هواکش میزان هوای مشخص شده و فشار مطلوب را ارائه می دهد.
در صورت عدم کارکرد هر فن ، ضریب ایمنی ارائه می شود. با این وجود می توانید با استفاده از فن های با اندازه مناسب ، هم در هزینه های اولیه و هم در هزینه های انرژی صرفه جویی کنید. با استفاده از موتورهای کارآمد روی هواکش ها می توان هزینه های عملیاتی را کاهش داد.
ورودی ها و خروجی ها
میزان تبادل هوا توسط هواکش ها تعیین می شود اما یکنواختی توزیع هوا اساساً به محل ، طراحی و تنظیم ورودی ها و خروجی های هوا بستگی دارد.
سرعت ورودی هوا 600 تا 1000 فوت در دقیقه توصیه می شود. با توجه به رابطه روبرو میزان هواگذر و ابعاد ورودی ها برای دستیابی به این محدوده سرعت محاسبه می گردد.
از آنجا که با افزایش سن پرنده ، وزن بدن و دمای خارج از هوا ، شرایط تهویه تغییر می کند ، عرض شکاف ها نیز باید تغییر کند. دامنه های عرض شکاف معمول بین یک تا شش اینچ است. عرض شکاف ها را می توان به صورت دستی یا با کنترل های خودکار حساس به فشار استاتیک کنترل کرد.
کنترل ها
هواکش ها معمولاً توسط ترموستات یا تایمر کنترل می شوند. یک ترموستات یک مرحله ای با فعال کردن فن در هنگام افزایش دما و متوقف کردن آن هنگام کاهش دما به میزانی که خودتان مشخص نمودید ، یک یا چند هواکش را کنترل کند.
تایمر اجازه کار متناوب یک یا چند هواکش را می دهد زیرا هواکش ها معمولاً در هوای سرد به طور مداوم کار نمی کنند. بیشتر تایمرها با چرخه 10 دقیقه ای کار می کنند تا تهویه مداوم را تحویل دهند. رله ها برای محافظت از موتورها و ترموستات ها در شرایطی لازم است که تعدادی از هواکش ها باید همزمان با یک ترموستات یا تایمر کنترل شوند.
الزامات عمومی برای نصب موثر سیستم تهویه
1. سیستم تهویه را با در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی منطقه طراحی کنید.
2. ساخت و نصب تجهیزات تهویه ، تماماً بر مبنای طراحی و مشخصات باشد.
3. برای تعادل سیستم ، ساختمان باید با حداکثر ظرفیت طراحی شده از پرندگان پر شود.
4. عایق بندی سازه باید بر اساس کاربرد مورد نظر و شرایط آب و هوای محلی باشد.
5. عایق باید از نوع مناسب باشد تا از تخریب سریع جلوگیری شود.
6. سیستم تهویه را مرتباً تمیز ، تعمیر و نگهداری کرده و به صورت فصلی تنظیم کنید.
7. سیستم گرما و سرمایش را برای شرایط آب و هوایی منطقه تأمین کنید.
8. کلیه تجهیزات (هواکش ها و کنترل ها) باید بصورت دوره ای سرویس شوند و در شرایط مناسب نگهداری شوند.
9. مدیریت خوبی برای طیور ، ساختمان و سیستم تهویه فراهم کنید.
10. در صورت قطع برق باید یک سیستم هشدار مناسب و یا موتور برق دیزلی در دسترس باشد.