هدف :
هدف از تدوین این دستورالعمل رعایت مقررات HSE جهت پیمانکارانی است که در محدوده مسئولیت شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران فعالیت دارند .
تعاریف :
در این دستورالعمل ، کلمه پیمانکار به معنی پیمانکاران اصلی و فرعی تلقی می شود و کلمه شرکت به معنی شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران است .
1 . قوانین
1-1- مرجع ، قوانین مربوط به ایمنی و بهداشت
• وزارت کار ، قوانین کارگران
• وزارت بهداشت ، قوانین بهداشت و سلامتی
• ISO 18000
2-1- مرجع قوانین مربوط به محیط زیست
• سازمان حفاظت محیط زیست EPO
• وزارت نفت ، بخش حفاظت از محیط زیست
• ISO 14000
3-1- مقررات شرکت و اهداف
بر طبق مقررات ، شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران ملزم به رعایت اهداف چهارگانه ذیل می باشد :
• تمهید شرایط استاندارد عالی ایمنی ، بهداشت و محیط زیست برای افراد شرکتی و پیمانکار
• اطمینان خاطر از اینکه تمام افراد جهت حفظ قوانین HSE آموزشهای لازم را دیده و مسئولیت عملیاتی را پذیرفته اند .
• تمهید منابع ضروری برای دستیابی به استانداردها
• تشویق افراد شرکتی و پیمانکار جهت ارائه پیشنهادات و بهبود قوانین HSE
2 . شروط HSE پیمانکاران
1-2- مقدمه :
بر طبق مقررات HSE شرکت متعهد است که مسئولیت ها را در سازمان خودش و سازمان پیمانکاران تعیین نماید و پیمانکاران ملزم به رعایت مقررات HSE می باشند .
2-2-
پیمانکاران باید تمام شرایط لازم را جهت جلوگیری از بروز حوادث در هر زمانی فراهم نمایند . هزینه مربوط به ایمنی ، بهداشت و محیط زیست به عهده پیمانکاران می باشد . این هزینه شامل رفاه و اقامت پرسنل بازرسی کننده اعم از شرکتی و یا شخص ثالث بوده که برای بهبود شرایط HSE فعالیت می نمایند .
به ویژه انجام و پیگیری موارد ذیل با کلیه هزینه های مربوطه به عهده پیمانکار می باشد :
• تحقیق ، بررسی و تهیه تمام اطلاعات لازم جهت بررسی خطراتی که احتمال وقوع آن حین انجام کار وجود دارد .
• تحقیق ، بررسی و تهیه تجهیزات مناسب ایمنی ( لوازم و ادوات حفاظتی )
• بکارگیری کافی لوازم ایمنی ، کمک های اولیه و وسایل آتش نشانی
• پیمانکار باید لوازم کافی جهت حفظ اموال شرکت و محیط زیست را داشته باشد و همچنین از ایجاد و صدمه به وسایل عمومی و سایر پیمانکارانی که در شرکت کار می کنند اجتناب ورزد .
3-2- قبول تمام مقررات اجرایی
در هر زمانی از کار ، پیمانکار ملزم به رعایت قوانین ایمنی ، بهداشت و محیط زیست می باشد . در صورت تغییر مقررات ، شرکت ملزم است آخرین ویرایش مقررات را در اختیار پیمانکار قرار دهد .
4-2- سازمان HSE پیمانکار
پیمانکار باید یک نماینده متبحر در HSE به شرکت معرفی نماید که این فرد مسئول آموزش و اشاعه موازین HSE و رعایت مقررات مربوطه از سوی کلیه کارکنان پیمانکار و همچنین تشخیص و شناسایی آلاینده ها ، خطرات بالقوه ، بررسی و ارائه RPN ، اقدامات اصلاحی مربوطه و تهیه دستورالعملهای ایمنی مناسب می باشد . این شخص غیر از نماینده اصلی پیمانکار می باشد و در مواردیکه نیاز به گسترش فعالیت وجود ندارد و در کارهای بخصوص ، این دو نماینده مشروط به تائید کارفرما می توانند یک نفر باشند . بدیهی است نماینده HSE پیمانکار بایستی دارای سابقه مربوطه و آشنا به عملیات اجرایی پرخطر همچون رادیوگرافی ، آزمون هیدرواستاتیک و 000 بوده و قبلاً توسط نماینده شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران جهت محاسبه و بررسی قرار گیرد .
5-2- افراد پیمانکار
پیمانکار ملزم است نفراتی را که دارای تخصص کافی و ضروری می باشند جهت کار معرفی نماید و افراد معرفی شده باید گواهی سلامتی معتبر یکساله از پزشک را داشته باشند .
پیمانکار باید مطمئن شود که تمام کارکنان پیمانکار آموزش های لازم ایمنی ( متناسب با مسئولیت در محیط کار ) را فرا گرفته اند و برای ایشان گواهی انجام کار توسط HSE پیمانکار صادر گردد .
مسئولیت آموزش افراد به عهده پیمانکار می باشد . در این راستا و براساس امکانات موجود پیمانکار می تواند از شرکتهای معتبر در این زمینه و یا از شرکت کمک گرفته و هزینه آموزش افراد به عهده پیمانکار می باشد .
در طول دوره آموزش ، پیمانکار باید اطمینان حاصل نماید که کلیه کارکنان متناسب با نوع کار کاملاً آموزشهای لازم را فرا گرفته اند . جهت این کار پیمانکار باید در جلسات منظم ایمنی و تمرین و مرور و هرگونه دوره دیگر که از سوی شرکت یا سایر منابع مورد تائید انجام می گیرد ، حضور داشته باشد .
پیمانکار باید به افراد خود توصیه و ایشان را ملزم نماید استفاده از هرگونه مواد مضر ، افیونی و داروهای ممنوعه و خواب آور در محیط کار را اکیداً ممنوع دانسته و این مهم را به دقت رعایت نماید. در محیط کارگاه نگهبانان و انبارداران بایستی فضای کاری مناسب و ایمن داشته و از گزند حیوانات محفوظ باشند .
6-2- تجهیزات ساختاری
پیمانکار ملزم به تهیه تجهیزات ضروری برای انجام کار می باشد . این تجهیزات شامل دسترسی مناسب و ایمن به محل کار ، ایجاد شرایط امن برای محل کار ، بررسی خطرات احتمالی و 000 است همچنین تمام تجهیزات و رانندگان مربوطه باید دارای گواهینامه معتبر باشد .
• در صورت درخواست شرکت درخصوص ارائه گواهی برای جراثقال ، بالابرها ،کمپرسورها ، مخازن تحت فشار ، گاز سنج ها و نشت یابها و سایر تجهیزات مورد نیاز ، پیمانکار باید تمام گواهینامه های مربوطه را که حداقل یکسال اعتبار دارند را دراختیار شرکت قرار دهد .
7-2- تجهیزات ایمنی
تجهیزات ایمنی انفرادی : پیمانکار ملزم به تهیه تجهیزات ایمنی بنابر تشخیص نماینده کارفرما و متناسب با نوع فعالیت و نیاز افراد شامل کلاه ، کفش ، دستکش ، گوشی ، عینک ، کمربند با طناب قلابدار ، لباس کار مناسب ، جلیقه شب نما ، طناب ایمنی قلابدار ، ماسک محافظ ( با توجه به نوع فعالیت و از انواع ضد گرد و غبار – ضد شیمیایی ، ماسک جوشکاری و ماسک سنگ زنی ) پرتوسنج برای کارهای رادیوگرافی و سایر موارد مورد لزوم می باشد . تجهیزات ایمنی کارگاهی : پیمانکار ملزم به تهیه لوازم ایمنی کارگاهی شــــامل چراغ هــای روشنایی ( گردان ، چشمک زن ، نورافکن و 000 ) مخروط ترافیکی شبرنگ ، کپسول اطفاء حریق پودری 12 و 50 کیلویی متناسب با نوع و مورد عملیات ، کپسول اطفاء حریق co2 ، بی سیم و موبایل ، سیستم های تنفسی ، چراغ قوه ضد انفجار ، نرده بان تاشو و لوازم مخصوص ایمن سازی کانالها ( جهت جلوگیری از ریزش ) می باشد . بدیهی است بعضی از انواع تجهیزات یاد شده متناسب با نوع پیمان و بنا بر نظر HSEQ شرکت قابل تعدیل می باشد و همچنین به منظور انجام امور ویژه نیاز به البسه خاص بوده که پیمانکار بایستی تهیه نماید .
8-2-
پیمانکار مسئول ارائه خدمات پزشکی و کمکهای اولیه برای پرسنل خود می باشد . پیمانکار ملزم به تهیه امکانات لازم در مواقع اضطراری می باشد . این امکانات شامل امداد و نجات ، انتقال مجروحین به نزدیکترین مرکز درمان و سایر مواد مقتضی می باشد .
9-2- آلودگی محیط زیست
در مدت زمان کاری ، پیمانکار ملزم به جلوگیری از آلودگی محیط زیست می باشد . جلوگیری از آلودگی هوا و زمین و آبهای سطحی ( دریا و رودخانه ) و هر فعـــالیتی که محیط زیست را تهــدید می نماید ، به عهده پیمانکار می باشد . در این راستا می توان به جلوگیری از انتشار دود و گرد وغبار ، پخش مواد نفتی و گازی ، پخش مواد پرتوزا ، مایعات خطرناک و پخش مواد غیر قابل تبدیل در چرخه طبیعت همچون ظروف و بطری های یکبار مصرف پلاستیکی و 000 اشاره کرد .
10-2- مواد خطرناک
پیمانکار باید بدواً برای تمام مواد خطرناکی که در محیط کار استفاده می کند دستورالعمل حمل ، نگهداری و انهدام (MSDS) را از منابع معتبر و سازنده های اصلی مواد خطرناک تهیه و تنظیم و متعاقباً دستورالعمل مزبور را در معرض دید و استفاده کلیه کارکنان ذیربط قرار دهد .
11-2- دستورالعمل ایمنی و ارائه گزارش
پیمانکار می بایست یک خط مشی ایمنی ، بهداشت و محیط زیست اختصاصی داشته و به رؤیت امور HSEQ شرکت رسانده باشد ، بطوریکه با خط مشی شرکت مغــایرت نداشته باشد و رعایت مفاد خط مشی در طول اجرای پیمان الزامی است .
1-11-2- ثبت آمار وگزارش
پيمانكار ملزم به ثبت آمار وارائه گزارش حوادث بهداشتي ايمني وزيست محيطي به نمايندگان HSEQ شركت همچنين ارسال گزارشات مربوط به حوادث به خيرگذشته ( NEAR MISS ) جهت راهنمايي درثبت اطلاع تحقيق وتجزيه وتحليل حوادث ميباشند. پيمانكار بايستي با نمايندگان امورHSEQ شركت پيرامون تهيه¬گزارشهاي نهايي و حوادث به خيرگذشته همكاري كامل داشته باشد.
پيمانكار بايد ساعات كار ماهانه وگزارشات حوادث را به موقع دراختيار امور HSEQ شركت قراردهد.
12-2 – نظافت محل كار
پيمانكار بايد محل كار را پاكيزه وتميز نگهدارد و از ريخت وپاش وسائل و زباله در محوطه جلوگيري نمايد. محل كار بايستي عاري از مواد آتش زا باشد. همچنين محل انبارش موادغذايي ، بهداشتي ، سوختي ومصرفي از هم جدا وهمگي درظروف درب دار باشند. محل كار دفاتر ومكان استراحت بايد به نحوي باشد كه از ورود حيوانات موذي (موش مار عقرب سوسك پشه و…) جلوگيري به عمل آيد. كليه تابلوهاي راهنما وهشدارهاي ايمني بايستي درابعاد ورنگهاي مناسب و در مكانها و موقعيتهاي حساس نصب گردد.
اگر پيمانكار محل كار خودرا نظافت و مرتب ننمايد شركت هزينه نظافت را از پيمانكار مطالبه مي نمايد.
13-2- حراست
پيمانكار ملزم به رعايت مقررات حراست شركت ميباشد.
14-2-مميزي HSE
درطول مدت پيمان شركت (امورHSEQ) مختاراست درهرزماني از پيمان مسائل ايمني ، بهداشت و محيط زيست پيمانكار را بررسي نمايد. درصورت مشاهده نقايص پيمانكار ملزم به رفع نقايص ميباشد وتمامي هزينه هاي رفع نقايص به عهده پيمانكار ميباشد. درصورت تشخيص عدم تبعيت پيمانكار از موازين HSE ويا وجود هرگونه عيوب ونقايص امور HSEQ شركت ميتواند با اقامه نامه اي خطاب به¬مديريت امورمالي شركت پرداخت(حداكثرتا20درصد) صورت وضعيتها را تا رفع نواقص متوقف سازد.
فروش ویژه کیسه فیلتر پلی استر با قیمت بازار
3- ايمني دركار
1-3- صدورمجوز دركار
پيمانكار بدون اخذ مجوز كار ازشركت نبايد كاري را روي تاسيسات و بخصوص تاسيسات گازدار انجام دهد. انواع مجوز كار به قرار ذيل ميباشد:
– مجوز اصلي (كارگرم وكارسرد)
– مجوز ورود به محوطه ممنوعه
– مجوز حفاري
– مجوز پرتوسنجي
– مجوزجداسازي الكتريكي
– مجوز رانندگي درسايت
– تمام مدارك موردنياز صدور مجوز كار را بايد پيمانكار فراهم نمايد. بعد از بررسي كارتوسط افراد مجازشركتي وتائيد آن مجوز كار امضاء شده وصادرميشود. پيمانكار بايد يك نسخه از مجوزكار را در محل كار همراه داشته باشد. اعتبار مجوزكار تا پايان ساعت تعيين شده (درمجوز) ميباشد.
– تمديد مجوزكار (درصورت عدم اتمام عمليات ) طبق مقررات بايد انجام شود.
– اعتبار مجوز كارگرم فقط تا پايان ساعت قيد شده ميباشد. HSEQ شركت مجاز خواهدبود در هر زماني جهت جلوگيري از حادثه كار را متوقف نمايد. تا مادامي كه مجدداً HSEQ دستور شروع كار نداده است هيچ كاري شروع نخواهدشد. افراد پيمانكاري بايد هرگونه گواهينامه (منجمله گواهي جوشكاري راديوگرافي و…) را كه HSEQ شركت لازم بداند ، ارائه نمايد و در صورت تائيد آنها كار شروع خواهدشد.
– انجام كار بدون اطلاع و هماهنگي پرسنل HSEQ مجاز نميباشد
2-3- گزارش حادثه
حوادث مهم بايد درهرصورت ظرف 2 ساعت توسط پيمانكار (و با هماهنگي نماينده كارفرما) به HSEQ شركت ارائه (براساس تعريف حوادث مهم طبق فرم پيوست) وگزارش تكميلي حوادث مهم بايستي ظرف 48 ساعت بعدي ارائه گردد. همچنين گزارش ساير حوادث (جزيي) ظرف12ساعت بهHSEQ شركت و در مدت¬هفت¬روز گزارش تكميلي به شركت تحويل شود. پيمانكار مجاز به ارائه گزارش حوادث به خارج از شركت نميباشد.
1-2-3-بررسي حوادث
درتمام موارد حوادث مورد تحقيق و بازرسي قرارميگيرند وتمامي علل بروز حوادث بايد روشن شود تا از تكرارحوادث جلوگيري گردد. پيمانكار بايد شركت را در جهت بررسي حوادث با تمامي امكانات و به صورت كامل ياري دهد.
پيمانكار بايد ازجابجايي شرائط اجتناب ورزد. درحوادث پرسنلي (كه بايد فوراً جهت مداواي افراد اقدام شود) ممكن است عنداللزوم بعضي از شرائط تغييركند.
كتمان حقايق دربررسي حوادث جرم محسوب ميشود وآمار حوادث مربوط به پيمانكاران جزء آمار حوادث شركت ميباشد.
3-3- وسايل نقليه
– وسائل نقليه پرسنل بايد ايمن ( مجهز به كمربند ايمني وترجيحاً air bag باشد) سالم ، راحت و به تعداد كافي صندلي داشته باشد.
– جعبه كمكهاي اوليه وكپسول آتش نشاني بايد در وسيله نقليه وجودداشته باشد. نوع كپسول و محتويات جعبه كمكهاي اوليه بايستي به تائيد HSEQ شركت رسيده باشد.
– راننده بايد مجوز وتجربه كافي رانندگي را داشته باشد.
– بارهاي قابل حمل با وسائل نقليه بايد داراي بست مناسب و ايمن باشند.
– هنگام حمل ونقل ، كابين بايدحفاظ لازم جهت جلوگيري از افتادن تجهيزات را داشته باشد.
– محدوديت سرعت بايد رعايت گردد. دركارگاه سرعت مجاز 20 كيلومتر وسرعت ماشين آلات سنگين بستگي به نوع آن دارد كه بايد كمتر از سرعت مجاز باشد.
– ماشين آلات سنگين بايستي مجهزبه تجهيزات ايمني بوده واكيدا تحت نظرناظرمقيم HSE كاركند و در صورتي كه لازم است درفضاهاي غيرايمن فعاليت كند حتماً اخذ permit از ناظر مقيم HSE ضروري ميباشد.
– جهت حمل بار با ابعاد ترافيكي همراهي وهدايت ايمني آن ضروري است .
– جهت حمل مواد قابل اشتعال نياز به وسيله مناسب ( به نحويكه مواد قابل اشتعال مهار وتحت كنترل قرار گيرد) ميباشد.
4-3-تجهيزات ايمني آتش نشاني وامداد ونجات
1-4-3- درمحوطه پيمانكار:
در محوطه مربوط به پيمانكار بايد تمام تجهيزات ايمني وآتش نشاني طبق استاندارد شركت موجود باشد و توسطHSEQ شركت تجهيزات تعيين ميگردد و پيمانكار ملزم¬به¬تهيه آن ميباشد. تمام تجهيزات بايد داراي نشاني سازنده وتاريخ اعتيار بوده و بازديد وتعميرات دوره اي براي آنها ضروري است .
پيش بيني تجهيزات تهويه در فضاهاي بسته ومحدود كاري ضرورت داشته و در شرائط مقتضي بايستي سيستمهاي تنفسي سيار به سهولت در دسترس باشد. به عنوان نمونه جوشكاران درحين عمــليات Back Weld و به منظور پيشگيري از گازگرفتگي بايستي از شرائط ايمني و تجهيزات تنفسي برخوردار باشند.
شركت درهر زماني از پيمان ميتواند وسائل¬را بررسي¬و در صورت¬مشاهده¬نقايص¬پيمانكار بايد فوراً آن را رفع نمايد. درصورت عدم رفع نواقص تجهيزات از سوي پيمانكار شركت ميتواند كار را متوقف نمايد.
2-4-3- در محوطه شركت
هنگاميكه پيمانكار درمحوطه شركت فعاليت مينمايد تهيه تجهيزات ايمني آتش نشاني و امداد و نجات نيز به عهده پيمانكارميباشد.درصورت موافقت شركت پيمانكار ميتواند تجهيزات اضافي را از شركت جهت كارهاي ويژه درخواست نمايد كه اين تجهيزات درصدور مجوز كار توسط HSEQ شركت معين ميشود.
3-4-3- جعبه كمكهاي اوليه
درتمام وسائل نقليه حمل پرسنل بايد جعبه كمكهاي اوليه (باتائيد HSEQ شركت) موجود باشد. درصورتيكه تعدادكاركنان پيمانكار بيش از يكصد نفر باشد ، پيمانكار موظف است درمانگاه كمكهاي اوليه با تمام تجهيزات را تهيه نمايد. اين تجهيزات به قرار ذيل ميباشد. ضمناً پيمانكار بايستي تمهيدات مناسب جهت انتقال فوري مجروحين احتمالي به مراكز درماني را فراهم نمايد.
– دستگاه تنفس
– برانكارد
– آتل براي بستن شكستگي
– پتو و ملحفه به اندازه كافي
– وسائل پانسمان زخم
– وسائل پانسمان چشم
– سايرموارد ضروري
4-4-3-وسائل حفاظت از تجهيزات
پيمانكار ملزم به تهيه وسائل حفاظتي براي تجهيزات خود ميباشد. به ويژه هنگامي كه چندين پيمانكار در يك محل مشغول فعاليت هستند. اين وسائل عبارتند از :
– وسائل مناسب جهت مهارآتش
– حصارتوري
– پوشش درب براي چاهك ها
– نرده محافظ
– تخته الوار براي مهار اشياء هنگام سقوط
– دستگاههاي شناسايي نشت گاز
– چراغ هاي روشنايي كافي
– دستگاه هواكش وتهويه مناسب
– سايرموارد ضروري
5-3- تجهيزات پيمانكار
– تمام وسائل و تجهيزات پيمانكار بايد با مقررات HSEQ شركت مطابقت نمايد.
– صحيح وسالم باشند.
– مناسب براي آب وهواي محل كار باشند و داراي ظرفيت كافي براي انجام كار باشند.
– طبق دستورالعمل سازنده كاربرد داشته باشند.
– تمام كپسولهاي گاز مورداستفاده بايد ضدزنگ زدگي باشند. داراي كدرنگ شماره سريال وزن مشخص باشند وآزمايش فشار برروي آنها (آزمونهاي مقاومت ونشتي وبه طور برنامه اي ومنظم) انجام شده باشد.
– وسائل كه كارشان تمام شده است بزودي بايد از محل كار انتقال داده شوند.
– حمل تمام محموله هاي خطرناك مانند مواد شيميايي ، كپسولهاي گاز ، منبع پرتوزا بايد ايمن و با مجوز HSEQ شركت باشد.
6-3- محوطه كارگاه و انبار پيمانكار
پيمانكار ملزم به پاكيزه نگهداشتن انبار وكارگاه ميباشد. تمام زباله ها بايد در محلهاي دربسته نگهداري شود و به نزديكترين محلي كه امكان دفع زباله از طريق شهرداري ميسر است منتقل گردد. راههاي ورودي و خروجي بايد با علائم مشخص شوند.
در انبار ، محل نگهداري مواد خطرناك از ساير مواد جدا باشد و داراي تهويـــه مناسب باشد. موادآتش زا در محل هاي ويژه نگهداري شوند واز مواد جرقه زا به دور باشند. درصورت نگهداري مواد غذايي انبوه بايستي سردخانه ها مجهز و صنعتي وكليه اصول بهداشتي مراعات گردد.
7-3- منبع برق وانرژي پيمانكار
جهت انجام كار تامين برق وانرژي بعهده پيمانكار ميباشد. براي استفاده ازمنبع انرژي شركت پيمانكار نيازبه موافقت شركت دارد . كمپرسورها بايد درمحل امن كار گذاشته شوند وآلودگي هوا وصدا نداشته باشند. تمام تجهيزات انرژي وبرق مجهز به كليد اتوماتيك اضطراري باشند. سوخت ژنراتورها حتماً بايدگازوئيلي بوده وحفاظ جرقه داشته باشند. سيم ها وكابل ها بايد ايمن باشند. دسترسي به محل دستگاههاي مولد انرژي بايد محدود باشد. سيستم Earthing بسته به تشخيص HSEQ شركت بايستي دركليه تجهيزات پيش بيني واجرا شود.
8-3-كارهاي ساختماني پيمانكار
– پیمانکار ملزم است قبل از انعقاد قرارداد با شرکت های آتشباری نسبت به هماهنگی با حراست ” به منظور حصول اطمینان از تائید صلاحیت آنان توسط مراجع ذیربط امنیتی و نیز ارزیابی و عملکرد آنان در سایر پروژه ها ” اقدام نماید .
– پيمانكار ملزم به تهيه تمام وسائل ايمني براي انجام كارهاي ساختماني است . تمام نخاله هاي ساختماني بايد توسط پيمانكار به بيرون حمل شود. جهت حفاريهاي عميق خطرناك وكانال هاي ريزشي بايد پيش بيني هاي ويژه و يك نفرمراقب وجود داشته باشد.
سرپوش حفاريهاي بيش از عمق 130 سانتيمتر بايد با وسائل ايمن اجرا شود. محوطه بايد با نوار شبرنگ وعلائم اخطار مشخص شود.
– براي كارهاي بيش از سه متر ارتفاع بايد حتماً داربست و حفاظ سقوط اشياء وكمربند ايمني بكار گرفته شود.
– كار سندبلاست خشك درمحيطهاي گازدار نياز به مجوز كارگرم دارد. براي كارهاي نقاشي بايد وسائل ايمني ويژه تهيه گردد
– شستشوي دستها با حلال مجاز نميباشد. قيرگوني درمحيطهاي گازدار نياز به مجوز كارگرم دارد.
4- محيط زيست
– مشاور موظف است جداول جديد آئين نامه اجرائي بند ج ماده 104 و 134 مصوبه هيئت وزيران درخصوص استاندارد خروجي هاي پساب ، منابع آلاينده هوا و موارد زايد را تكميل و به همراه مدارك ارزيابي زيست محيطي ارايه نمايد.
– نقشه وعملكرد زيست محيطي خود را برمبناي عملكرد واصول زيست محيطي كشور( و سازمان حفاظت محيط زيست) وزارت نفت وشركت مهندسي وتوسعه گازايران رعايت نمايند.
– آموزش محيط زيست ونحوه مراقبت از محيط زيست را به كليه كاركنان خود داده باشند.
– در مورد مديريت مواد زائد كارهايي را كه درگذشته انجام داده اند ارائه نمايند.
– ارائه گواهينامه محيط زيست جهت كليه پيمانكاراني كه به هرطريق عملكردشان موجبات آلودگي محيط زيست ميشود لازم خواهد بود.
– ارائه مداركي مويد بر اجراي اصول بهداشتي (گواهي سلامت يكساله كليه پرسنل تحت اختيار)
– رعايت خط مشي ايمني و بهداشت ومحيط زيست
تبصره 1 :
نظارت بررعايت دستورالعمل ايمني بهداشت ومحيط زيست ( HSE )
– مشاور موظف است نظارت بررعايت دستورالعمل ( HSE ) پيوست شماره 7 ( قسمت ج ) را انجام دهد و نماينده اي درطول زمان اجراي پيمان معرفي نمايد. درغيراينصورت كليه عواقب مترقبه به عهده مشاور خواهدبود.
– كليه كاركنان مشاور كارفرما بايستي داراي لباس وكفش متحدالشكل وهمچنين درصورت نياز داراي كفش ايمني ، كلاه ايمني ، دستكش ايمني وغيره (حسب دستوركارفرما) مناسب با كار ارجاعي و درنظرگرفتن موقعيت و شان محل كار باشند تامين لباس كفش و غيره به عهده مشاور ميباشد وكارفرما دراين رابطه هيچگونه تعهدي ندارد. وضع لباس كاركنان موضوع اين پيمان بايستي هميشه پاكيزه و مرتب و رضايتبخش باشد استفاده از لوازم مذكور هنگام انجام كار براي كاركنان مشاور الزامي است .
تبصره 2 :
پیمانکار موظف است بمنظور رعایت کلیه نکات HSE مندرج در این مجموعه لیست تفکیکی با درصد هر فعالیت ها را به منظور ارزیابی فنی ارائه و عیناً در لیست قیمت پیشنهادی اجزاء هریک از فعالیت ها قیمت گذاری و اعلام نماید .
راهنماي رعايت الزامات ایمنی و توصیه هایی برای پیشگیری از
حوادث ریزش دیوار کانالهای حفاری شده
1- دیواره¬های هر گودبرداری¬که عمق آن بیش از120 سانتی¬متر بوده و احتمال¬خطر ریزش¬وجود داشته باشد باید بوسیله نصب شمع و یا مهارهای محکم و مناسب حفاظت گردد مگر آنکه دیواره ها دارای شیب مناسب باشند .
2- مصالح حاصل از حفاری نباید به فاصله کمتر از نیم متر از لبه کانال یا محل گود ریخته شود .
3- دیواره های محل حفاری در موارد ذیل باید دقیقاً مورد بررسی و بازدید قرار گرفته و در نقاطی که خطر ریزش بوجود امده وسایل ایمنی نصب یا نسبت به تقویت آنها اقدام شود .
الف ) بعد از یک وقفه 24 ساعته یا بیشتر در کار
ب ) بعد از یخ بندان های شدید
ج ) بعد از بارانهای شدید یا خیس شدن شدید دیواره کانال
4- برای جلوگیری از سقوط کارگران و یا عابرین به داخل کانال باید اقدامات احتیاطی از قبیل محصور کردن کانال ، نصب موانع و علایم هشداری که هم در روز و هم در شب قابل تشخیص باشد استفاده نموده .
5- قبل از قرار گرفتن ماشین آلات و وسایل مکانیکی از قبیل بیل مکانیکی ، جرثقیل ، کامیون و غیره در نزدیکی لبه های کانال ، باید شمع و مهارهای لازم جهت افزایش مقاومت در مقابل بارهای اضافی در دیواره کانال نصب گردد .
6- در کانالهایی که عمق آنها بیش از یک متر باشد ، باید به ازاء حداکثر هر سی متر طول ، یک نردبان کار گذارده شود ، لبه بالایی نردبان باید تا حدود یک متر بالاتر از لبه کانال ادامه داشته باشد .
7- افرادی که در عملیات حفاری به کار گرفته می شوند باید دارای تجربه کافی بوده و همچنین افراد ذیصلاح بر کار آنان نظارت نمایند .
8- کلیه کارکنانی که در کانال کار می کنند باید مجهز به وسایل حفاظت فردی مثل کفش و کلاه ایمنی باشند .
راهنماي رعايت الزامات زيست محيطي ، ايمني و بهداشت حرفه اي
در رابطه با پيمانكاران خط لوله / جوشكاري
1- كسب مجوز انجام كارهاي گرم و سرد ، در هنگام شروع به كار بر روي خطوط لوله گاز يا درون تاسيسات و ابنيه .
2- بكارگيري افراد متخصص و متبحر بمنظور كاهش ريسك خطرات حين انجام كار .
3- بكارگيري ماشين آلات و ابزار آلات سالم و متناسب بمنظور كاهش ريسك خطرات انساني در حين انجام كار .
4- تهيه البسه ايمني عمومي و خصوصي براي افراد با توجه به تفاوت مشاغل :
الف ) براي جوشكاران : ماسك جوشكاري ، شيشه هاي محافظ ، لباس كار و روپوش چرمي شامل بازوبند ، ساق بند و سينه بند ، كفش ايمني .
ب ) براي مكانيك هاي لوله : عينك محافظ چشم ، گوشي محافظ ، كفش ايمني ، دستكش .
ج ) اپراتور ماشين آلات : لباس كار ، كلاه ايمني ، گوشي محافظ ، كفش ايمني ، دستكش .
5- رعايت دستورالعمل هاي ايمني و اجراي كار در زمان حفاري و خاكبرداري به منظور جلوگيري از صدمه به تاسيسات زير زميني و سقوط ماشين آلات با افراد به داخل كانال .
6- ايجاد شرايط مناسب تهويه در محوطه هاي محصور بمنظور جلوگيري از خطرات تنفس براي افراد.
7– تهيه وسائل بالابر ، لوازم فردي براي كار در ارتفاع ( كمربند ايمني ) .
8 – در نظر گرفتن پرسنل به تعداد كافي و سرپرست ورزيده در كارگاه بمنظور جلوگيري از وارد آمدن فشار كاري بيش از حد پرسنل .
9- كنترل سوخت و ساز و وضعيت ماشين آلات بمنظور جلوگيري از آلوده شدن محوطه كار به مواد سوختي و روغني .
10- جمع آوري باقي مــــانده مواد مصرفي در محـــوطه انجام كار ( شامل : باقي مانده الكترودها ، جعبه هاي پلاستيكي يا مقوايي مربوط به لوازم مصرفي ، باقي مانده صفحه سنگها ) بمنظور جلوگيري از آلودگي محيط زيست .
مواردي كه بايد در رابطه با سيستم مديريت زيست محيطي و ايمني و بهداشت
توسط پيمانكاران شاغل در موارد تعميراتي تعويض پوشش رعايت گردد .
1- استفاده از وسايل و ابزار آلات ايمني فردي الزامي مي باشد . ( دستكش ف كفش ايمني ، عينك ، ماسك و …. )
2- جمع آوري ضايعات نوارهاي مصرفي بعد از اتمام كار و انتقال آن به محيط مناسب .
3- در آماده سازي سطح ( سند بلاست ) استفاده از ماسك و دهني مناسب از سوي فرد شاغل از تاكيدات است .
4- محيطي كه در آن سند بلاست انجام ميگردد بايد مهار گردد ( محصور ) تا از ورود افراد به وسايل ايمني خودداري گردد .
5- جهت جلوگيري از ريزش پرايمر و بنزين ( به زمين ) در عمـــليات پــــوشش بايد سعي گردد حتي الامكان زير لوله طوري مهار گردد تا پرايمر و بنزين به زمين نريزد .
6- حتي الامكان پرسنل پيمانكار بايد موارد ايمني و دوره هاي آموزش در ارتباط با كاركردن با پرايمر و رزين را ديده باشد . ( آموزشهاي دوره اي )
7- رعايت كليه مسائل ايمني و الزامات قانوني از سوي پرسنل پيمانكار الزامي مي باشد .
شرح خدمات نظارت و بازرسی از روند پیشرفت و رعایت ملاحظات زیست محیطی
مقدمه
با توجه به توسعه روز افزون صنعت گاز و احتمالات بالقوه تخریب محیط زیست، هر گونه مسامحه وکم توجهی به این مهم در آینده می تواند موجبات صدمات وسیع در ابعاد مختلف زیست محیطی را در بر داشته باشد. شرکت مهندسی و توسعه گاز ایران در راستای اجرای وظایف محوله و جهت اجرای پروژه های بزرگ ملی اعم از احداث خطوط انتقال گاز و پالایشگاهها و ایستگاههای تقویت فشار گاز و به منظور صیانت از منابع طبیعی و حفظ محیط زیست و اجرای ماده 61 قانون برنامه چهارم توسعه و نظارت بر احرای تعهدات خود براساس گزارشات ارزیابی زیست محیطی طرحها و مجوز سازمان حفاظت محیط زیست اقدام به اجرای طرح خوداظهاری با استفاده از خدمات بازرسین معتمد سازمان مزبور نموده که امید است با اجرای شرح خدمات ذیل توسط بازرسین معتمد سازمان به اهداف خود در جهت کاهش و حذف اثرات منفی و افزایش و تقویت اثرات مثبت اجرای طرحها بر محیط زیست نائل گردد.
مشخصات طرح
در این بخش مجری طرح متناسب با مأموریت محوله شرحی از طرح شامل طول خطوط لوله، قطر خط لوله، مشخصات مسیر طرح، تعداد ایستگاههای تقویت فشار، ظرفیت و مشخصات پالایشگاهها یا ایستگاههای تقویت فشار، نقشه مسیر خط لوله، نقشه های plot plan و در صورت نیاز نقشه های PFD و P&ID و سایر مشخصات طرح بنا به تشخیص مجری طرح به همراه یک نسخه CD گزارش ازریابی نهایی شده که مورد تأیید سازمان می باشد را ارائه می دهد.
شرح خدمات
1- تهیه و ارائه نمودار ساختاری مدیریت زیست محیطی طرح شامل:
1-1-تعیین ارکان مدیریت زیست محیطی طرح با تأکید بر مشخص نمودن نقش و جایگاه مشاور و رابطین مجری طرح در این مدیریت.
1-2-تعیین و ارائه نحوه گردش کار.
1-3-تعیین شاخص ها و پارامترهای مورد سنجش، پایش و کنترل و روش های کاری با توجه به دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست.
1-4-تهیه طرح پایش زیست محیطی (EMP).
1-5- انجام آزمایشات لازم مطابق لیست پیوست شماره 1
2- تهیه و ارائه WORK SHEET نظارت و بازرسی و فرم های گزارش (پیوست شماره 2 ).
برای این کار ضمن تأکید بر استفاده از جداول فرم گزارش بازرسی سازمان حفاظت محیط زیست لازم به ذکر است که ستون های دوم و سوم جداول بازرسی ارائه شده توسط سازمان مذکور ضرورتاً متناسب با این طرح بشرح زیر باید اصلاح و تنظیم شود:
2-1-تخلیص و تنظیم جنبه های زیست محیطی پیش¬بینی شده در گزارش ارزیابی زیست محیطی مصوب ، متناسب با فرمت جداول سازمان حفاظت محیط زیست و هماهنگی با اداره کل محیط زیست استان.
2-2-تخلیص و تنظیم تمهیدات زیست محیطی طرح در ستون سوم جداول مورد اشاره( مقابل جنبه های زیست محیطی تنظیمی)
3- انجام بازدیدهای ادواری (سی روزه) از سایت طرح با هدف نظارت و بازرسی و برگزاری جلسه مشترک با رابطین مجری طرح و امور HSEQ.
4- انجام بازدیدهای سرزده (غیر منتظره) از منطقه در حین اجرای عملیات توسط پیمانکار.
5- تهیه و ارائه گزارش کلیه بازدیدهای انجام شده (اعم از پیش تنظیم شده و یا اعلام نشده حداکثر تا 10 زور پس از هر بازدید)
6- تهیه عکس های موضوعی از کم و کیف نحوه اجرای تمهیدات زیست محیطی طرح.
7- شرکت در جلسات کارشناسی طرح بر حسب درخواست کتبی مجری طرح.
8- ارائه خدمات مشاوره جهت تعیین تمهیدات زیست محیطی مقتضی برای آن دسته از آثار سوء زیست محیطی احتمالی طرح که در گزارش ارزیابی مربوطه پیش بینی نشده ولی در حین اجراء ممکن است بروز نماید.
9- شرکت در جلسات کارشناسی احتمالی مورد نیاز در سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل محیط زیست استان بر حسب درخواست کارفرما در امور مرتبط.
10- بررسی کلیه شکوائیه های احتمالی واصله در خصوص مشکلات زیست محیطی طرح و ارائه راهنمایی و نقطه نظرات کارشناسی مقتضی در جهت رفع موارد.
11- مراجعه به اداره کل حفاظت محیط زیست استان مربوطه جهت رفع مشکلات احتمالی آتی.
12- تعیین نقاط حساس خط لوله و سایر تأسیسات موضوعه از نظر جنبه ها و آثار مهم پروژه در طول مسیر و یا منطقه طرح.
12-1-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با نقاط مسکونی.
12-2-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با فعالیتهای معدنی
12-3-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با زمین های زراعی از جنبه احتمال و ریسک خطر.
12-4-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با رودخانه های دائمی.
12-5-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با مسیل ها و رودخانه های فصلی.
12-6-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با مناطق خورنده.
12-7-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با جاده ها.
12-8-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با سایر خطوط انتقال و بطور کلی تأسیسات زیر زمینی.
12-9-بررسی نقاط تقاطع خط لوله سایر طرحهای توسعه ای تأثیر گذار و خطرزا.
12-10-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با قسمتهای فرسایش پذیر و رانش زمین.
12-11-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با مناطق سیل خیز و گسلهای فعال و نیمه فعال.
12-12-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با مناطق چهارگانه سازمان محیط زیست و مناطقی که سازمان محیط زیست تعیین می کند.
12-13-بررسی محلهای عبور خط لوله با سایر مناطق حساس اکولوژیک مانند جنگلها و باتلاقها.
12-14-بررسی نقاط تقاطع خط لوله با آثار فرهنگی-باستانی.
12-15- بررسی نقاط خروجی پسابها و شبکه فاضلاب انسانی و صنعتی و سیستم تصفیه
12-16- بررسی وضعیت احداث فضای سبز در ایستگاههای تقویت فشار گاز و پالایشگاهها
12-14- بررسی وضعیت Flare ، Stack و Vent ها از لحاظ موقعیت استقرار و تعبیه نقاط نمونه برداری و سایر ملزومات
12-15- تهبه طرح مدیریت مواد زائد و ارائه راهکار جهت جمع آوری و دفع مواد زائد
12-16-بررسی نحوه و وضعیت پاکتراشی محل و ارائه راهکارهای اصلاحی
12-17- بررسی وضعیت آلودگی صوتی
13- ارائه راهکارهای اصلاحی در خصوص هز یک از موارد مندرج در بند فوق الذکر و سایر مواردی که بازرس در حین بازرسی با آن مواجه می گزدد
14- بازدید از طول مسیر در هر 30 روز یکبار و تکمیل فرم نظارت و بازرسی از روند پیشرفت رعایت ملاحظات زیست محیطی مطابق با دستورالعمل سازمان حفاظت محیط زیست و سایر فرمهای تکمیلی در نقاط حساس و تعیین شده.
15- تعیین موارد عدم انطباق با استاندارها، قوانین و یا احتمالات تشدید و بروز آنها و تقسیم بندی آنها به1- عدم انطباق با اقدام فوری2- عدم انطباق با اقدام نسبتاً فوری3- عدم انطباق با اقدام غیر فوری
16- تهیه طرح برخورد اضطراری (Emergency Response Plan – ERP) و ارائه راهکار جهت¬رفع عدم انطباقها و پیگیری¬جهت رفع آنها از طریق مجری و سایر عوامل دست-اندرکار طرح.
17- تدوبن برنامه های ایمنی، بهداشت و محیط زیست
18- راهنمایی، هدایت و آموزش پرسنل دست اندر کار اجرای طرح
19- ارائه نقایص برنامه ها و پیشنهادات اجرایی از نظر زیست محیطی
20- ارائه پیشنهادات اصلاحی کاربردی و قابل اجراء.
21- ارائه فرم های نظارت و بازرسی و پیشنهادات اصلاحی به مجری طرح.
22- دریافت نقطه نظرات مجری و اعمال اصلاحات لازم.
23- ابلاغ نقطه نظرات اصلاحی به پیمانکاران از طریق مجری طرح.
24- اعمال نقطه نظرات در گزارش نهایی (هر سه ماه یکبار).
25- تنظیم روش اجرائی و دستورالعمل مرتبط کاری برای پیمانکاران جهت رفع عدم انطباق.
26- تهیه فرم های لازم جهت درج موارد انطباق و عدم انطباق همانند:
الف- فرم نحوه جمع آوری، حمل و نگهداری موارد زائد
ب- فرم نشت از مخازن، شیرآلات، اتصالات
ج-فرم نظارت بر عملکرد شیکه فاضلاب انسانی و صنعتی و سیستم تصفیه
د- فرم اندازه گیری خروجی پساب در نقطه تخلیه
ه- سایر فرم های مورد نیاز
27- کنترل و بازبینی اجرای اقدامات اصلاحی پیشنهادی و درج در فرم ممیزی.
28- تنظیم گزارش های یک ماهه و نهایی بازرسی و نظارت براساس فرمت سازمان محیط زیست و فرم های تکمیلی و تفصیلی.
29- تسلیم گزارشات جامع از وضعیت پروژه، عدم انطباقها، نقاط ضعف و قوت طرح و راهکارهای اجرائی جهت رفع عدم انطباقها به مجری طرح و امور HSEQ شرکت و دریافت نقطه نظرات کارفرما و اعمال آنها.
30- تسلیم گزارشات تنظیم شده به سازمان محیط زیست هر سه ماه یکبار.
تبصره 1:
خدمات مشاور محدود بشرح فوق نبوده و مهندس مشاور موظف است شرح خدمات خود را مطابق با دستورالعمل ها و روش های مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست انجام دهد.
تبصره2:
فرم گزارش نظارت و بازرسی از روند پیشرفت رعایت ملاحظات زیست محیطی پروژه در پیوست شماره 2 می باشد ولی محدود به آن نبوده و لازم است براساس ضوابط مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست انجام گیرد.
تبصره 3 :
پیمانکار موظف است گزارشات ادواری زیست محیطی پروژه را توسط بازرسین معتمد سازمان حفاظت محیط زیست تهیه ، تنظیم و ارائه نماید .
بدیهی است پیمانکار می بایستی گزارشات مربوطه را برحسب فرمت های سازمان حفاظت محیط زیست تکمیل نموده و هر سه ماه یکبار به سازمان مزبور ارسال و یک نسخه از آن را نیز به کارفرما ارائه نماید .
هرگونه قصور از سوی پیمانکار درخصوص تهیه گزارشات ادواری زیست محیطی مربوطه که منجر به توقف احتمالی اجرای پروژه گردد ، مسئولیت آن بعهده پیمانکار بوده و طبق ماده 66 شرایط عمومی پیمان با پیمانکار رفتار خواهد شد .
در حال حاضر بازرسین معتمد سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شده از سوی سازمان مزبور عبارتند از : دانشگاههای تربیت مدرس ، صنعتی شریف و علوم پزشیک قزوین می باشد .
آزمایشات:
بازرسی و نظارت بر فعالیت های عمرانی بر مبنای تکمیل فرم های استاندارد زیست محیط مورد تأیید سازمان محیط زیست کشور انجام می شود و مشاور لازم است آزمایشات مورد نظر سازمان محیط زیست را براساس درخواست سازمان مزبور و با هماهنگی کارفرما و توسط یکی از آزمایشگاههای معتمد سازمان و تحت نظر بازرس معتمد انجام دهد.
هزینه آزمایشهای انجام شده در صورت نیاز با ذکر ادله کافی و درخواست سازمان براساس تعرفه های آزمایشگاههای معتمد باضافه هزینه های بالاسری که توسط بازرس معتمد تعیین و همراه پیشنهاد مالی ارائه می گردد و پس از تأیید مجری طرح، هر سه ماه یکبار و در قالب 25% کار اضافی توسط کارفرما پرداخت خواهد شد. بدین منظور لازم است بازرسین معتمد به همراه پیشنهاد مالی خود جدول تعرفهای انجام آزمایشات پیوست را نیز تهیه نموده و ارائه نمایند. مسئولیت انجام آزمایشات و صحت آنها به عهده بازرس معتمد می باشد.