استانداردE209 فدرال ایالات متحده، کلاس هایی از تمیزی هوا برای سطوح آلاینده های هوابرد در اتاق های تمیز (اتاق ایزوله) و نواحی تمیز منتشر می نماید.(جدولVS10) این استانداردها، شیوه ارزیابی و پایش تمیزی هوا را توصیف می کنند. این استانداردها همچنین عوامـل موثر دیگر بر کنتـرل آلاینده های هوابرد را نیز پوشـش می دهند.
یک کلاس اتاق تمیز، از نظـر آماری برابر تعداد مجاز ذرات بزرگتر یا مساوی 0.5 میکرومتر در هر فوت مکعب هوا می باشد. این کلاس ها در جدولVS10 نشان داده شده اند. به منظور بـرآورد حـدود کلاس ها، یک فیلتر HEPA یاULP نیاز می باشد. یک فیلتر HEPA، فیلتری قابل بازیافت، با واسط گسترده و خشک میباشد که در یک چارچوب قرار داشته و دارای حداقل راندمان جمـع آوری 99.97 درصد بــرای ذرات 0.3 میکرومتر، DOP، یا ذرات گردوغبار با حداکثر فشار 1 اینچ ستون آب(1″Wg) در زمان تسـت با ظرفیت جریان هوای نامی می باشند. یک فیلتر ULPA نیز مشابه فیلتر HEPA بوده و دارای حداقل راندمـان جمع آوری ذرات 99.999 درصد برای ذرات با اندازه بین 0.1 الى 0.2 میکرومتر است.
|
اندازه ذرات اندازه گیری شده (میکرومتر) |
کلاس اتاق |
||||
|
5.0 |
0.5 |
0.3 |
0.2 |
0.1 |
|
|
NA |
1 |
3 |
7.5 |
35 |
1 |
|
NA |
10 |
30 |
75 |
350 |
10 |
|
NA |
100 |
300 |
750 |
NA |
100 |
|
7 |
1000 |
NA |
NA |
NA |
1000 |
|
70 |
10.000 |
NA |
NA |
NA |
10.000 |
|
700 |
100.000 |
NA |
NA |
NA |
100.000 |
عوامـل اصلی در طراحی اتاقهای تمیـز، نرخ جریان هوای تامین، الگوی جریان هوا در اتاق تمیز، شیوه بازچرخش هوا از اتاق تمیز، و راندمان فیلتر می باشند.
هوا توسط سیستم تهویه شامل مولفه هایی چـون گرمایش، سـرمایش، و کنتـرل رطوبت به اتـاق تمیز تامین می شـود. از آنجایی که سروصدا به آسانی به این اتاق ها انتقال می یابند، لذا لازم است از فن های با سرعت بسیار کم، ضد ارتعاش و دارای جاذب سروصدا بهره گرفته شود. سیستم بازچرخش هوا شامل دو یا سه مرحله پیش فیلتر خواهد بود. این امر باعث افزایش عمر و راندمان مداوم فیلترهای سقفی اتاق تمیز می گردد. معمولاً برای اتاق های تمیز کلاس100 و بالاتر، عمر فیلتر نهایی 10 سال به بالا می باشد.
هوای سیستم تامین از طریق مدول داکت کشـی شـده یا فضای انشعاب تحت فشـار، وارد اتاق تمیز می شود.
در 01-10-VS آرایش مدول داکت کشی شده نشان داده شده است. مدول های داکت کشی شده شامل فیلترهای HEPA یا ULPA به داکت تغذیه اصلی و توسط داکت های انشعابی انعطاف پذیر متصـل می گردند. مدول ها معمولاً شامل فضای داخلی جهت بالانس هوای تخلیه جهت جریان یافتن با سـرعت یکنواخت در سطوح فیلتر می باشـند. مدول های داکت کشی شده معمولاً در شبکه های با مفتول های شکلT نصب شـده و توسط واشر و یا ژل های مایع آب بندی می شوند. مدولهای داکت کشی شده به خاطر عمر زیاد فیلتر، یکبار مصرف فرض می شـوند؛ هرچند که در برخـی طرح ها امکان تعویض فیلترها از اتاق تمیز نیز وجود دارد. یک سیستم مدول داکت کشی شده دارای حداکثر میزان انعطاف پذیری برای تعمیرات و نگهداری و اصلاح اتاق تمیز می باشد.
هوا از طریق داکت های انشعابی انعطاف پذیر، از داکت توزیع هوا به مدولهای داکت عرضه می شـود. یک دمپر (نشان داده نشده است) در داخل یقه، بالانس هوای جریانی از مدول به اتاق تمیز را ممکن میسازد.
مدل های داکت کشی شده در شبکه های 4×’2 نصب شده و با واشر یا ژل مایع آب بندی می گردند. روشنایی اتاق نیز از پشت شبکه ها تامین می گردد.
شکل VS-10-01 مدول داکت کشی اتاق تمیز
VS-10-02 آرایش یک فضای تحت فشار خالی انشعاب در سقف را نشان می دهد. یک سیسـتـم سقف کاذب مشبک توسط میله هایی از سقف اصلی معلق شده است و فیلترهای HEPA یا ULPA توسط ژل مایع یا واشر ها آببندی گردیده اند. کل فضا توسط سیستم هوای تامین تحت فشار قرار داده شده است تا جریان هوای یکنواخت از طریق فیلترها به اتاق تمیزی که زیر سقف کاذب قرار دارد، عرضه شود. سیستم فضای خالی انشعاب تحت فشـار معمولاً نسبت به سیستم مدول داکت کشی شده در اتاق های تمیز بزرگتر هزینه کمتری خواهد داشت.
هوای تامین وارد فضای خالی انشعاب تحت فشـار شـده و به صفحه توزیع برخورد می کند. هر دهانه 4×2 اینچ در سقف کاذب شامل یک فیلتر HEPA است. فیلترها توسط واشر یا ژل مایه آب بندی شده اند. سقف کاذب توسط میله ها از سقف آویزان شده است. ادوات روشنایی نیز نشان داده شده اند.
شکل VS-10-02 مدول فضای خالی انشعاب تحت فشار اتاق تمیز
VS-10-03 در این مدول نیز به منظور برگشت هوای تامین، کف اتاق افزایش ارتفاع یافته است و همچنین دیوار کاذب که در پایین آن دریچه های مشبک تعبیه شده را نشان می دهد.
کف اتاق افزایش ارتفاع داده شده و همراه با بستر فشـرده می باشد. هوا از طریق فضای تجهیزات به
سیستم هوای تامین برگشت داده می شود.
شبکه دیوارکاذب کم عمق، هوا را از طریق فضای تجهیزات به سیستم هوای تامین برمی گرداند. عرض اتاق برای دستیابی به جریان هوای لایه ای و مرزی، محدود به 14 فوت می باشد. فاصله از بالای دریچه های مشبک تا کف اتاق نباید بیش از 18 اینج شود.
شکل VS-10-03 تنظیم هوای برگشت اتاق تمیز
IES-RP-CC-006084 (Testing Cleanroom, Institute of Environmental Sciences, Mount Prospect, IL ) شـامل شـیوه نامه های تست برای تعیین مشخصه های عملکردی اتاق های تمیز می باشـد. ایـن اسـتاندارد دارای مفاهیم و توصیفات ویژه ای از رویه های تست برای تعیین فعالیت اتاق تمیز مناسب است. جریان هوای یکنواخت به صورت جریان یک سویه با تمامی مقادیر سرعتی بین 20درصد متوسط سـرعت ناحیه کاری تعریف می شود. سرعت هوا در ناحیه کاری معمولاً 100fpm اسـت؛ اما ممکن اسـت شرایط طراحی به سرعت های 10fpm یا کمتر نیاز داشته باشد.
همکاران عزیز که در بیمارستان ، درمانگاه، داروسازی، آزمایشگاه های بیولوژیکی و … مشغول به فعالیت هستند، جهت کسب مشاوره رایگان در ارتباط با نحوه طراحی ، خرید ، ساخت و پیاده سازی اتاق تمیز و ایزوله با تیم مهندسین مشاور بیست تماس حاصل فرمایید.
همچنین می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر مطلب تهویه بیمارستان را مطالعه نمایید.